Kıymetli Madenlerde Yeni Paradigma
Altın ve gümüş, yatırımcıların gözünde artık yalnızca bir riskten korunma enstrümanı değil. Jeopolitik dalgalanmalarla şekillenen bu yeni dönemde, portföylerin stratejik bileşeni haline geliyor.
Kıymetli madenlerdeki fiyat artışları son iki yıldır dikkat çekse de, bu varlık sınıfı hisse senetleriyle düşük korelasyona sahip olması ve kriz dönemlerinde portföyleri koruma özelliğiyle uzun süredir profesyonel yatırımcıların portföylerinde kendine yer buluyordu. Artan jeopolitik riskler ve güvenli rezerv varlık arayışları, kıymetli maden fiyatlamalarında yeni bir dönemin kapısını aralıyor. Artık fiyatlar, geleneksel piyasa dinamiklerinden bağımsız biçimde güçlü talep etkisiyle yön buluyor. Dalgalanmalar kaçınılmaz olsa da, kriz dönemlerindeki ters yönlü hareketleriyle bu varlık sınıfı portföylerde yer almayı hak ediyor — ancak sınırlı ağırlıklarla.
Tarihsel veriler, hisse piyasalarının zayıf seyrettiği dönemlerde altının pozitif performans gösterdiğini teyit ediyor. Örneğin 2008’de Borsa İstanbul %52 gerilerken, altın %38 değer kazandı; 2018’de hisse piyasası %21 düşerken altın %37 arttı. Bu kazançların önemli bölümü döviz kuru hareketlerinden kaynaklansa da, ons altındaki artış da anlamlı katkı sağladı. Böylece tarihsel olarak altın, hem kur şoklarına hem de hisse piyasası risklerine karşı etkili bir koruma sundu.
Küresel ölçekte de benzer bir tablo karşımıza çıkıyor. 11 Eylül saldırıları, 2008 küresel kriz ve Brexit süreci gibi dönemlerde hisse piyasaları düşerken kıymetli madenler yükselerek güçlü bir koruma aracı olduklarını kanıtladı.
Altın, hisse piyasasıyla günlük bazda en yüksek ters korelasyona sahip kıymetli metaldir. Verilere göre, altın yükseliş dönemlerinde BIST 100 endeksiyle yalnızca %25, düşüşlerde ise %19 oranında aynı yönde hareket ediyor.
Kıymetli madenlerin kendi içindeki volatilite farkları da dikkat çekici. Gümüş, altına göre çok daha dalgalı bir seyir izlerken paladyum en yüksek volatiliteye sahip olan maden olarak karşımıza çıkıyor. Tarihsel olarak altın ve gümüş fiyatları günlerin yaklaşık %80’inde aynı yönde hareket ediyor ancak yükselişlerde gümüş daha fazla yükselirken, düşüşlerde altın daha sınırlı geriliyor. Bu nedenle, yükseliş beklentisi güçlü dönemlerde portföylerde gümüşe; belirsizlik dönemlerinde ise altına ağırlık vermek daha dengeli bir yaklaşım olabilir. Yeni dönemde bu ilişkinin sürüp sürmeyeceği, yatırımcı davranışlarındaki değişime bağlı olacak.
Portföylere kıymetli maden eklendiğinde risk-getiri dengesinde de iyileşme görülür. Sharpe oranı, tüm risk gruplarında yukarı yönlü bir iyileşme gösterir. %5 civarında bir kıymetli maden payı bile portföyün riske göre olan getirisini artırabilir (Sharpe oranı, portföyün getirisini riskle karşılaştırır; yüksek getiri eğer yüksek riskle sağlanmışsa oran düşer ve getirinin sürdürülebilirliği sorgulanır).
Son iki yılda ise artan jeopolitik riskler, rezerv varlık talebi kıymetli madenlerde tarihte nadir görülen yükselişlere yol açtı. Artık altın ve diğer kıymetli madenlerin fiyatları eskisi gibi sadece risksiz getiri, dolar endeksi veya hisse piyasasıyla değil; jeopolitik riskler ve güvenli liman arayışıyla şekilleniyor. Bu paradigma değişimi, kıymetli madenlerin gelecekte hangi dinamiklerle fiyatlanacağına dair belirsizlikleri artırıyor.
Bu kapsamda, Türkiye’de ilk ve tek olarak gram altın bazında yatırım yapılabilen Altın Katılım Fonu (KZL), 60 milyar TL’yi aşan büyüklüğüyle yatırımcıların dikkatini çekiyor. Fon, 21.10.2025 tarihli TEFAS verilerine göre son bir yılda TL bazında yaklaşık %98,31 getiri sağlayarak, altın yatırımının portföylerdeki tamamlayıcı rolünü bir kez daha ortaya koydu. KZL Fonu yatırımcısına altın bazında getiri sunarken, altın yatırımlarında stopajın altın bazlı kazanç üzerinden ödenmesi sayesinde stopaj avantajı da elde ediyor. Böylece yatırımcılar, Kuveyt Türk Katılım Bankası hesaplarında bulunan gram altınlarını KZL Fonunda etkin bir biçimde değerlendirebiliyor. KZL Fonuna TL bazında yatırım yapmak isteyen yatırımcılar ise tüm bankalar aracılığıyla fona ulaşabiliyor.
Kuveyt Türk Portföy, kıymetli madenler fon ailesi uzman ekiplerin yönetimiyle altın ve gümüş’e yatırım imkanı sağlıyor. Gümüş Katılım Fon Sepeti Fonu (KGM) gümüş fiyat hareketlerinden faydalanmak isteyen yatırımcılar için alternatif bir araç sunarken Kıymetli Madenler Katılım Fonu( KUT) fonu ise altın ve gümüşe tek bir fonda yatırım yapmak isteyen yatırımcılar için uygun bir seçenek sağlıyor.
Sonuç olarak, kıymetli madenler şoklara karşı koruma sağlayarak anlamlı bir yatırım sınıfı olmayı sürdürüyor. Portföylerde küçük oranlarda yer almaları bile toplam getiriyi riske göre iyileştiriyor. Altın, yeni dönemde yalnızca bir “koruma aracı” değil, aynı zamanda getirisiyle de dikkat çeken bir varlık haline geldi. Ancak uzun vadeli portföylerin omurgası, büyüme potansiyeli yüksek hisseler ve düşük riskli sabit getirili araçlar olmayı sürdürmeli.
Kuveyt Türk Portföy
Genel Müdür Yardımcısı
Dr. Bayram Veli Salur. CFA
